Take A Gift - Nowy York

1. W jakiej dzielnicy skupia się Polonia w Nowym Jorku?
Greenpoint

2. Którym z kolei pod względem liczby ludności miastem USA jest Nowy Jork?
pierwszym

3. W którym roku został założony Nowy Jork?
1614

Cytat:

Nowy Jork to miasto w stanie Nowy Jork, największe pod względem liczby ludności miasto w Stanach Zjednoczonych. Zwane potocznie "Miastem, które nigdy nie śpi", albo także "Wielkim Jabłkiem" ("Big Apple"). Leży na wschodnim (atlantyckim) wybrzeżu USA, przy ujściu rzek Hudson i East River do Zatoki Nowojorskiej. Uważany za światowe centrum m.in. reklamowe, medialne i finansowe. W Nowym Jorku mieści się główna siedziba ONZ.

Nowy Jork zaliczany jest do najgęściej zaludnionych miejsc w Stanach Zjednoczonych. Liczba mieszkańców miasta to 10 950 000 osób (dane z 2010 roku), powierzchnia wynosi 1214 kilometrów kwadratowych, co daje gęstość zaludnienia ok. 10 tys. osób na km kwadratowy.

Nowy Jork założony został w 1614 przez Holendrów na wyspie Manhattan jako faktoria handlowa, w 1625 założono osiedle Nieuw Amsterdam (Nowy Amsterdam), główny port kolonii Nowe Niderlandy. Prawa miejskie Nowy Amsterdam zyskał w 1653. W 1664 wraz z kolonią został zdobyty przez Anglików i przemianowany na Nowy Jork. W roku 1673 Holendrzy odzyskali miasto, ale na mocy pokoju w Westminster 19 lutego 1674 oddali miasto Anglikom w zamian za uznanie holenderskich praw do Surinamu. W XVIII wieku podczas wojny o niepodległość USA (1775–83) brytyjskie wojska prowadziły okupacje miasta. W latach 1785–90 był siedzibą władz USA. W 1929 krach na giełdzie nowojorskiej zapoczątkował wielki światowy kryzys gospodarczy. 11 września 2001 przeprowadzono zamach terrorystyczny na World Trade Center, wskutek którego zginęło ok. 3000 ludzi, w tym 343 strażaków FDNY (Fire Department New York City lub Fire Department New York) i zniszczony został cały kompleks World Trade Center.

Nowy Jork znajduje się w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w południowo-wschodnim rejonie stanu Nowy Jork, w połowie drogi między Waszyngtonem i Bostonem. Położony jest przy ujściu rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego, które w tym miejscu tworzy naturalnie chronione nabrzeże, co pomogło w rozwoju miasta jako ważnego punktu handlowego. Główna część Nowego Jorku położona jest na trzech wyspach: Manhattan, Staten Island i Long Island, co ma znaczący wpływ na wysoką gęstość zaludnienia miasta.

Rzeka Hudson wpływa poprzez Dolinę Hudson do Zatoki Nowojorskiej. Pomiędzy Nowym Jorkiem i miastem Troy, rzeka tworzy estuarium. Oddziela ona również miasto od New Jersey. Cieśnina East River oddziela Bronx i Manhattan od Long Island. Inna cieśnina, Harlem River, dzieli Manhattan i Bronx.

Powierzchnia miasta została zmieniona w dużej mierze przez człowieka. Proces rekultywacji terenów wzdłuż nabrzeży był prowadzony już od czasów holenderskich osadników. Te działania są najbardziej widoczne na Dolnym Manhattanie, a zwłaszcza w rejonie Battery Park City, kompleksu zaprojektowanego i utworzonego w latach 1970-1980.

Powierzchnię miasta na lądzie szacuje się na 789 km2. Całkowita powierzchnia wynosi 1214 km2. Woda zajmuje 425 km2.

Nowy Jork cechuje się wilgotnym, kontynentalnym klimatem. Miasto przylega do oceanu, co powoduje, że zmiany temperatur nie są tak znaczne jak wewnątrz lądu. W zimie występują opady śniegu.

Nowy Jork jest największym pod względem liczby ludności miastem USA. Łączna liczba mieszkańców Nowego Jorku w 2005 r. wynosiła 8 213 839 (wzrost z 7,3 mln w 1990). Stanowi to ok. 40% populacji całego stanu Nowy Jork. Demografowie przewidują, że w 2030 miasto zamieszkiwać będzie 9,2–9,5 mln ludzi[7]. Gęstość zaludnienia jest bardzo wysoka i wynosi 10 194 osób/km² (25 846/km² na Manhattanie).

W mieście mówi się ponad 40 językami, a większość emigrantów pochodzi z Dominikany, Chin, Jamajki, Rosji, Włoch, Polski, Indii i Rumunii.

W Nowym Jorku można spotkać ludzi prawie z każdego zakątka świata. 35,9% mieszkańców urodziło się poza USA – 18,9% pochodzi z Ameryki Łacińskiej, 8,6% z Azji i 7% z Europy. Miasto jest także największym skupiskiem mieszkańców pochodzenia żydowskiego w USA (ok. 900 tys.). Duża liczba osób przyznaje się do pochodzenia włoskiego – 8,7%, irlandzkiego – 5,3%, polskiego – 4%.

Polonia skupia się w dzielnicy Greenpoint, w północnym Brooklynie. Greenpoint w przewadze zamieszkany jest przez Polaków. W Nowym Jorku istnieje wiele polskich organizacji, m.in. (Fundacja Kościuszkowska, Polski Instytut Naukowy, Fundacja Paderewskiego, Instytut J. Piłsudskiego). Wydawane są polskie czasopisma, jest wiele galerii artystycznych, klub żeglarski a nawet polski teatr. W Nowym Jorku mieszka ok. 1,3 mln ludzi pochodzenia polskiego. Zajmują wiele ważnych stanowisk w administracji i przemyśle, odgrywają dużą rolę w nauce, kulturze i sztuce.

Miasto podzielone jest na 5 okręgów (tzw. Boroughs):

Manhattan (hrabstwo Nowy Jork, 1,56 mln mieszkańców) jest centrum biznesowym miasta. Przeważa w nim zabudowa miejska, chociaż leżący tutaj Central Park również zajmuje dużą powierzchnię. Jest najgęściej zaludnioną częścią miasta. Znajduje się tu większość z drapaczy chmur;
Bronx (hrabstwo Bronx, 1,36 mln mieszkańców) słynie głównie z tego, że jest miejscem narodzin hip-hopu i centrum kultury "czarnych Amerykanów". Tutaj też ma swoją siedzibę drużyna baseballowa New York Yankees. Jest to także jedyna dzielnica, która ma naturalne połączenie z lądem stałym;
Brooklyn (hrabstwo King, 2,47 mln mieszkańców) mieszka tu największy odsetek ludności Nowego Jorku. Przeważają dzielnice mieszkaniowe, chociaż istnieją także liczne tereny o profilu usługowym oraz przemysłowym;
Queens (hrabstwo Queens, 2,23 mln mieszkańców) jest najbardziej zróżnicowanym pod względem etnicznym hrabstwem w USA. Mieszka tu więcej imigrantów niż w innych częściach miasta. Pod względem powierzchni jest to największa z dzielnic. Znajduje się tu port lotniczy JFK oraz lotnisko LaGuardia;
Staten Island (hrabstwo Richmond, 460 tys. mieszkańców) ma charakter zdecydowanie podmiejski. Osiedlają się tu lepiej sytuowani nowojorczycy. Po otwarciu mostu Verrazano wyspa uzyskała połączenie z Brooklynem. Za pomocą Goethals Bridge można dojechać do New Jersey.

Nowy Jork jest często postrzegany jako miasto o wysokim stopniu przestępczości ze względu na jego przeszłość. W dzielnicach takich jak Morrisiana lub South Bronx padały rekordy przestępczości. Jednak w ostatnich latach Nowy Jork znalazł się w pierwszej dziesiątce najbezpieczniejszych miast w Stanach Zjednoczonych (według City Crime Rankings, 9 wydanie, 2003). Co więcej, miasto stało się bezpieczniejsze w ciągu ostatniego dziesięciolecia – dane FBI wskazują, że współczynnik morderstw w 2000 roku był najniższy od 1967 roku. Znaczna poprawa bezpieczeństwa nowojorczyków jest zasługą Williama Brattona, szefa NYPD (New York City Police Department – Policji Miasta Nowy Jork) w latach 1994–1996. Wprowadził on zasadę nazywaną (wg niego niesłusznie) "zerem tolerancji". Wysłał na ulice tysiące policjantów, aby ścigali wszystkich przestępców, nawet zwykłych gapowiczów w metrze.

Aktualnie burmistrzem Nowego Jorku jest Michael Bloomberg, który został wybrany na to stanowisko w 2001 r. z ramienia Republikanów. Bloomberg zyskał znaczącą pozycję jako ekspert giełdowy na Wall Street, gdzie zdobył ogromny majątek. Stanowisko burmistrza jest jego pierwszym krokiem w polityce.

System transportu w Nowym Jorku jest jednym z najbardziej złożonych w Stanach Zjednoczonych. W mieście znajduje się m.in. największa sieć metra na świecie, najdłuższy most wiszący w Ameryce Północnej (Most Verrazano-Narrows) oraz pierwszy na świecie tunel samochodowy wentylowany mechanicznie.

Spośród wszystkich nowojorczyków dojeżdżających do pracy 32% z nich używa w tym celu metra, 25% samochodu, 14% autobusu miejskiego, 8% pociągu lub szybkiej kolei, 8% chodzi pieszo, 6% używa służbowego samochodu, 1% bierze taksówkę, 0,4% rowerem i 0,4% przypływa promem. 54% nowojorskich gospodarstw domowych nie posiada samochodu, co zważywszy na fakt znacznej dominacji transportu samochodowego w wielu innych, dużych miastach USA, jest nadzwyczaj dziwne.